Kupno samochodu, zarówno z salonu, jak i z rynku wtórnego jest powiązane z pewnego rodzaju ryzykiem. Niejednokrotnie okazuje się, że posiada on wady, o których nie zostaliśmy poinformowani w momencie nabycia pojazdu. Mowa wówczas o ukrytej wadzie samochodu. Co zrobić, kiedy opisana sytuacja nas dotyczy? Odpowiadamy w poniższym artykule.
Ukryta wada samochodu to każda nieprawidłowość, o której nabywca nie został poinformowany podczas zakupu pojazdu i której nie można było zauważyć przy standardowej inspekcji. Takie wady często prowadzą do tego, że kupujący zapłacił więcej, niż faktycznie warty był samochód.
Wady mogą być dwojakiego rodzaju:
W momencie, w którym zorientujemy się, że mamy do czynienia z wadą ukrytą, przysługują nam prawa opisane w art. 556-576 Kodeksu Cywilnego, czyli tzw. rękojmia. Sprowadza się ona do odpowiedzialności sprzedawcy względem kupującego za wady prawne lub fizyczne nabywanej rzeczy. W przypadku pojazdu uszkodzenia muszą jednak spełniać poniższe warunki:
Dopiero wówczas możemy skorzystać z tzw. rękojmi sprzedawcy, która obejmuje:
Należy zaznaczyć, że w momencie zakupu samochodu używanego od osoby prywatnej lub przedsiębiorcy rękojmia może zostać ograniczona albo wyłączona. Są to jednak rzadkie przypadki, które wymagają spełnienia szczególnych przepisów. W zdecydowanej większości sytuacji konsument posiada ochronę prawną.
W przypadku wykupienia polisy OC dla samochodu używanego i późniejszego zwrotu pojazdu sprzedawcy, OC automatycznie przechodzi na poprzedniego właściciela.
Rękojmia nie obejmuje usterek wynikających z naturalnego zużycia pojazdu. Materiały eksploatacyjne, takie jak klocki hamulcowe czy opony, podlegają codziennej eksploatacji i ich zużycie nie jest podstawą do dochodzenia roszczeń. Sprzedawca nie odpowiada także za wady, które powstały w wyniku nieudanych napraw przeprowadzonych przez kupującego po zakupie pojazdu.
Warto również uważać na zapisy w umowie, takie jak: „Kupujący zapoznał się ze stanem technicznym pojazdu i nie wnosi zastrzeżeń”. Choć sprzedawcy mogą próbować ograniczyć swoją odpowiedzialność takimi klauzulami, to jednak w przypadku ukrytej wady, o której kupujący nie był informowany, rękojmia nadal będzie miała zastosowanie.
Po wykryciu wady należy jak najszybciej poinformować sprzedającego, precyzując swoje roszczenia (naprawa, obniżenie ceny, odstąpienie od umowy). Kupujący ma dwa miesiące na zgłoszenie wady, licząc od momentu jej wykrycia. Sprzedawca ma następnie 14 dni na odpowiedź na zgłoszenie reklamacji. Jeśli sprzedawca nie odpowie w tym czasie lub odrzuci roszczenia, kupujący ma prawo do podjęcia dalszych działań, w tym skierowania sprawy do sądu. W takich przypadkach warto gromadzić wszystkie dowody, które potwierdzają istnienie wady oraz dokumentują zapewnienia sprzedawcy dotyczące stanu pojazdu.
💡 Przeczytaj także: Kupiłem samochod bez OC – co zrobić dalej? |
Udowodnienie wady ukrytej może być trudne, ale jest możliwe, zwłaszcza przy pomocy rzeczoznawcy samochodowego. Specjalista taki przygotuje ekspertyzę techniczną, która potwierdzi, że wada istniała już przed sprzedażą samochodu. Koszt rzeczoznawcy jest dodatkowym wydatkiem, ale w przypadku wygranej w sądzie kupujący może ubiegać się o zwrot poniesionych kosztów. Ważne jest, aby nie naprawiać usterki na własną rękę przed sporządzeniem ekspertyzy, ponieważ mogłoby to utrudnić udowodnienie istnienia wady przed zakupem.
W przypadku zakupu samochodu od osoby prywatnej, rękojmia może być wyłączona lub ograniczona, jeśli taki zapis znalazł się w umowie. Dlatego ważne jest, aby przed podpisaniem dokumentu dokładnie przeanalizować jego treść. Jeśli jednak samochód został zakupiony od przedsiębiorcy, nie ma możliwości zgodnego z prawem wyłączenia rękojmi, a kupujący zyskuje silniejszą ochronę prawną.
Jeśli kupujący prowadzi działalność gospodarczą i nabywa samochód na firmę, a transakcja jest dokonywana z innym przedsiębiorcą, rękojmia może być wyłączona lub ograniczona. Warto zatem dobrze rozważyć cel zakupu i rodzaj transakcji.
Jeśli negocjacje ze sprzedającym nie przyniosą efektów, kupujący może wkroczyć na drogę sądową. Udowodnienie istnienia wady ukrytej przy wsparciu rzeczoznawcy oraz innych dowodów (korespondencja ze sprzedającym, umowa, zdjęcia pojazdu) może znacząco zwiększyć szanse na wygraną. W razie pozytywnego wyroku, sąd może zasądzić zwrot kosztów napraw, obniżenie ceny, a nawet unieważnienie umowy sprzedaży i zwrot pełnej kwoty za pojazd.
Aby uniknąć przykrych niespodzianek, przed zakupem samochodu należy przeprowadzić dokładną kontrolę stanu technicznego pojazdu. Warto sprawdzić dokumentację pojazdu, historię serwisową, a także stan prawny pojazdu, aby upewnić się, że nie jest on objęty np. zastawem lub nie pochodzi z kradzieży. Dobrym rozwiązaniem jest również skorzystanie z usług mechanika, który może pomóc w ocenie faktycznego stanu technicznego samochodu, a także zweryfikować zapewnienia sprzedającego.
Właściciel pojazdu odpowiada za niego pod względem technicznym. Oznacza to, że powinien go utrzymywać w takim stanie, aby nie stanowić zagrożenia dla innych uczestników ruchu drogowego. To do niego należy wykonywanie okresowych badań technicznych, czy wykupienie ubezpieczenia OC. Co jednak w przypadku, kiedy to opisywana przez nas wada ukryta była przyczyną wypadku? Jeśli uda nam się to udowodnić, odpowiedzialność zostanie przeniesiona na sprzedającego. Należy wówczas wystąpić na drogę sądową i domagać się zwrotu kosztów poniesionych wskutek wypadku.
Usterki i uszkodzenia kojarzą nam się głównie z pojazdami zakupionymi na rynku wtórnym. Niejednokrotnie zdarza się jednak, że wymarzone auto z salonu również nie jest ich pozbawione. Skrzypiące zawieszenie, czy powtórnie malowana maska to tylko niektóre z nich.
Mamy wówczas możliwość skorzystania z rękojmi lub gwarancji. Okazuje się, że gwarancja jest obwarowana pewnymi ograniczeniami takimi jak serwisowanie samochodu jedynie w Autoryzowanych Stacjach Obsługi itp. Warto zatem zapoznać się ze szczegółami i zdecydować, która opcja będzie dla nas korzystniejsza.
To właśnie w przypadku zakupu nowego auta możliwość wymiany pojazdu na wolny od wad wydaje się dobrym rozwiązaniem. Możemy oczywiście ubiegać się również o obniżenie ceny lub naprawę usterki. W ostateczności przysługuje nam prawo odstąpienia od umowy, oddania pojazdu sprzedawcy i uzyskania pełnego zwrot poniesionych kosztów.
Podsumowując, kiedy decydujemy się na zakup samochodu, powinniśmy jak najdokładniej sprawdzić jego stan techniczny i prawny. Pamiętajmy jednak, że w przypadku wszelkich nieprawidłowości, które zostały przed nami zatajone, chroni nas prawo i warto z tej ochrony korzystać.