Wymiana prawa jazdy to formalność, której od czasu do czasu musi dopełnić większość kierowców. Obecnie nie wydaje się bowiem dokumentów bezterminowych, a te, które niegdyś nie miały “daty ważności”, i tak będzie trzeba wymienić do 2033 roku. Co trzeba wiedzieć o wymianie prawa jazdy? Jakie dokumenty będą wymagane i jakie koszty będzie trzeba ponieść?
Jeszcze kilka lat temu kierowcy mogli otrzymać tak zwane prawo jazdy bezterminowe, jednak od 2019 roku każdy dokument ma swoją datę ważności. Zła wiadomość jest taka, że nawet ci, którzy dziś legitymują się bezterminowym prawem jazdy, i tak będą musieli wymienić je najpóźniej do 2033 roku. Obecnie można otrzymać prawo jazdy maksymalnie na 15 lat, ale lekarz może skrócić ten czas do 10 czy 5 lat. Różnego typu schorzenia zwykle skłaniają lekarza do skierowania pacjenta na badania za kilka lat. Datę ważności prawa jazdy można sprawdzić samodzielnie – wystarczy zerknąć w rubrykę numer 11, która znajduje się na odwrocie blankietu. Termin wymiany dokumentu znajdziemy też w aplikacji mObywatel. Warto pamiętać, że dzień widniejący w dokumencie jest ostatnim, w którym możemy legalnie prowadzić pojazd.
Kierowca, który ma nieważne prawo jazdy, nie może prowadzić pojazdów. Dlatego tak istotne jest wcześniejsze złożenie niezbędnych dokumentów tak, aby móc zachować ciągłość jazdy. Jest to kluczowe zwłaszcza w przypadku kierowców zawodowych, którzy na co dzień posługują się samochodami w celach służbowych. Procedura wymiany dokumentu nie jest szczególnie skomplikowana. W pierwszej kolejności należy wybrać się na badania lekarskie do lekarza medycyny pracy. Badanie ma formę wywiadu medycznego, przy czym lekarz ocenia również ogólny stan zdrowia pacjenta, jego wzrok czy umiejętność utrzymania równowagi. Niektórzy muszą też uzyskać orzeczenie psychologa. Następnie trzeba wykonać zdjęcie – musi ono spełniać wymogi fotografii do dokumentów. W kolejnym kroku można złożyć dokumenty w Wydziale Komunikacji bądź online. Następnie pozostaje jedynie oczekiwać na wydanie dokumentu, przy czym zazwyczaj cała procedura zajmuje około 10 dni. Zdarza się jednak, że na prawo jazdy trzeba będzie poczekać nieco dłużej, dlatego nie warto zostawiać sobie obowiązku złożenia dokumentów na ostatnią chwilę.
💡 Przeczytaj także: |
Aby wymienić prawo jazdy, należy przedstawić:
Dokumentację można przedłożyć w urzędzie gminy, ale również online, na platformie ePUAP.
Prawo jazdy najczęściej wymieniają osoby, których poprzedni dokument traci ważność. Niemniej jednak obowiązek wymiany występuje również w przypadku:
Jeśli chodzi o zmianę danych osobowych, to mowa wyłącznie o imieniu i nazwisku – na prawie jazdy nie umieszcza się adresu, dlatego zmiana miejsca zamieszkania nie obliguje do jego wymiany.
Zmiana imienia bądź nazwiska to jedna z sytuacji, w której wymiana prawa jazdy jest obowiązkowa. Czasu jest niewiele – mamy na to 30 dni, w przeciwnym razie narażamy się na karę w postaci mandatu. Jeśli jedynym powodem wymiany dokumentu jest zmiana danych, nie ma potrzeby przedstawiania zaświadczeń lekarskich. Konieczne natomiast będzie okazanie do wglądu dokumentu tożsamości, który został wydany na nowe imię bądź nazwisko. Wymiana prawa jazdy jest obowiązkowa również dla kobiet i mężczyzn, którzy postanowili pozostawić po ślubie pierwszy człon swojego nazwiska, dodając do niego drugi.
Prawo jazdy można wymienić w urzędzie miasta, jeśli jest to miasto na prawach powiatu. Mieszkańcy Warszawy wymienią prawo jazdy w urzędzie dzielnicy, a pozostali w starostwie powiatowym. Wniosek o wydanie dokumentu można również złożyć online, poprzez platformę ePUAP.
Koszt wymiana prawa jazdy w 2024 roku to 100 zł, jednak wielu kierowców musi liczyć się również z dodatkową opłatą, która wynosi 200 zł. Jest to ustawowy koszt badań lekarskich. Niestety, to nie wszystkie wydatki, jakie trzeba będzie ponieść. Warto wspomnieć o konieczności opłacenia fotografa, który wykona profesjonalne zdjęcie do dokumentu. Zwykle koszt ten oscyluje w okolicach 45-100 zł, w zależności od rejonu. Dodatkowym kosztem są również badania psychologiczne, jednak kierowcy niezawodowi nie muszą ich przechodzić.
Podstawowy czas oczekiwania na wydanie nowego prawa jazdy to 9 dni. Czasami jednak urzędnicy muszą wyjaśnić jakąś sytuację wątpliwą, dlatego wydawanie dokumentu może potrwać nawet 2 miesiące. Warto więc złożyć wniosek z wyprzedzeniem tak, aby zachować ciągłość uprawnień do prowadzenia pojazdu. Nie liczy się bowiem sam fakt ubiegania się o dokument – na wypadek kontroli drogowej trzeba dysponować ważnym prawem jazdy.
Kierowcy, którzy prowadzą pojazd bez ważnego prawa jazdy, muszą liczyć się z możliwością nałożenia kary finansowej w postaci mandatu. Obecnie wynoszą one od 1 500 zł do blisko 30 000 zł. Ponadto od 1 stycznia 2022 roku policjant, który przeprowadza kontrolę, może nie ukarać mandatem, a skierować sprawę do sądu. Kary są takie same dla osób, które nigdy nie zdobyły prawa jazdy, jak i dla tych, które legitymują się nieważnym dokumentem. W czasie kontroli drogowej na nic więc tłumaczenia dotyczące złożenia wniosku i oczekiwania na wydanie dokumentu. Powinni o tym pamiętać zwłaszcza kierowcy zawodowi, którzy na co dzień korzystają z samochodów w celach służbowych.
Wymiana prawa jazdy nie wiąże się z obowiązkiem zakupu nowego ubezpieczenia OC, nie trzeba też informować ubezpieczyciela o tym, że dokument został wymieniony na nowy. Polisa obejmuje pojazd, a nie osobę właściciela. Wymiana dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdów nie jest skomplikowana – w 2024 roku nie pojawiły się w tym zakresie nowe procedury czy obowiązki. Osoba, która chce wymienić prawo jazdy, musi:
Zdjęcie do dokumentu można co prawda wykonać samodzielnie, jednak trzeba mieć na uwadze surowe wytyczne. Wymiana dokumentu to również doskonała okazja, by bliżej przyjrzeć się kwestii zabezpieczenia samochodu, pasażerów i samego kierowcy. Warto rozważyć na przykład zakup ubezpieczenia AC, NNW albo Auto Assistance. Obowiązek wymiany dokumentu najczęściej nie zbiega się w czasie z utratą ochrony ubezpieczeniowej, ale dobrze zastanowić się, czy ta, którą obecnie mamy, jest wystarczająca? Jeśli nie, warto rozszerzyć swój pakiet, zapewniając obie lepsze zabezpieczenie.