Co mówią aktualne przepisy dotyczące parkowania na chodniku?
Do 2022 r. w praktyce mówiliśmy głównie o chodniku, a pozostałe elementy przestrzeni dla pieszych nie były jasno nazwane. Samorządy i służby różnie je oznaczały, co rodziło niejasności przy parkowaniu „na skraju” chodnika. Nowelizacja z 5 sierpnia 2022 r. (obowiązuje od 21 września 2022 r.) uporządkowała terminologię i wprowadziła pojęcie drogi dla pieszych, w skład której wchodzą:
- chodnik – główna część przeznaczona do ruchu pieszych),
- pas buforowy przy jezdni – wąski pas między jezdnią a chodnikiem — np. opaska z kostki przy krawężniku; ma oddzielać pieszych od ruchu pojazdów, zwykle nie służy do chodzenia;
- pas obsługujący przy zabudowie – strefa przy budynkach — wejścia do klatek, witryny, schody, dojścia do posesji; piesi często się tu zatrzymują, to nie jest skraj przy jezdni.
Co to oznacza dla parkowania?
Skoro wiemy, z czego składa się droga dla pieszych, łatwiej rozumieć, gdzie wolno zaparkować. Prawo o ruchu drogowym dopuszcza postój tylko w strefie przy krawędzi jezdni, a nie „w głębi” ciągu pieszego,ale po spełnieniu określonych warunków.
Kiedy mogę zaparkować na chodniku? (art. 47 PoRD)
Przede wszystkim, możliwość parkowania na chodniku istnieje tylko wtedy, gdy na danym odcinku drogi nie obowiązuje zakaz postoju (znak B-35) lub zatrzymywania się (znak B-36). Jeśli znaki drogowe tego nie zabraniają, możesz rozważyć postój na chodniku, pamiętając o następujących zasadach:
- Sposób parkowania – Możesz zaparkować kołami jednego boku lub kołami przedniej osi pojazdu na drodze dla pieszych. Pamiętaj, że wjechanie na chodnik tylną osią jest wykroczeniem.
- Waga pojazdu – Przepisy dotyczące parkowania na chodniku pozwalają na to jedynie pojazdom o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) do 2,5 tony. Pojazdy cięższe, jak furgony czy małe ciężarówki, mogą to zrobić wyłącznie w miejscach wyznaczonych odpowiednimi znakami.
Najważniejsza zasada: pieszy ma pierwszeństwo
Nawet jeśli zdecydujesz się zaparkować częściowo na chodniku, musisz pamiętać o najważniejszym uczestniku tego miejsca – pieszym. Przepisy jasno i bezwzględnie wymagają, aby:
- Zostawić co najmniej 1,5 metra szerokości dla pieszych – Twoje auto na chodniku nie może blokować przejścia. Ta przestrzeń jest niezbędna, aby zapewnić swobodny ruch pieszych, w tym osób z wózkami dziecięcymi czy na wózkach inwalidzkich.
- Nie tamować ruchu na jezdni – Ustawiając pojazd, upewnij się, że nie utrudniasz przejazdu innym uczestnikom ruchu drogowego.
Całkowite parkowanie na chodniku – jakie pojazdy mogą to robić?
Czy można zaparkować czterema kołami na chodniku? Tak, ale przepisy ruchu drogowego ograniczają tę możliwość tylko do określonych pojazdów. Całkowite parkowanie na chodniku jest dozwolone dla:
- samochodów osobowych,
- motocykli,
- motorowerów,
- wózków rowerowych.
Nawet wtedy musisz spełnić pozostałe warunki: zaparkować przy krawędzi jezdni i zostawić minimum 1,5 metra dla pieszych. Inne pojazdy o DMC do 2,5 tony mogą tak parkować tylko w miejscach do tego wyznaczonych.
Kiedy parkowanie na chodniku jest bezwzględnie zabronione?
Istnieją sytuacje, w których zakaz parkowania na chodniku obowiązuje bezdyskusyjnie. Zignorowanie go to prosta droga do otrzymania mandatu. Parkowanie na nim jest zabronione:
- W odległości mniejszej niż 10 metrów od przejścia dla pieszych – To jedna z najczęstszych przyczyn mandatów. Zakaz dotyczy odcinka przed przejściem. A co za przejściem? Tutaj uwaga: zakaz obowiązuje również za „zebrą”, jeśli jest to droga dwukierunkowa o dwóch pasach ruchu (po jednym w każdą stronę). Parkowanie na chodniku przy przejściu dla pieszych stwarza ogromne zagrożenie dla ruchu.
- W odległości mniejszej niż 10 metrów od skrzyżowania.
- W miejscu utrudniającym wjazd lub wyjazd z bramy, garażu, parkingu czy posesji.
- W strefie zamieszkania, chyba że parkujesz w miejscu do tego wyznaczonym.
Posesja przy ulicy – czy „moja brama” coś zmienia?
Nie. To, że parkujesz przy własnej posesji, nie znosi przepisów. Droga dla pieszych i chodnik są przeznaczone wyłącznie do ruchu pieszych. Jeżeli mówią przepisy, że w danym miejscu obowiązuje zakaz parkowania na chodniku, musisz go respektować.
Jaki mandat grozi za nieprawidłowe parkowanie na chodniku?
Nieprawidłowe parkowanie na chodniku to wykroczenie, za które grozi mandat. Podstawowa kara za złamanie zasad z art. 47 Prawa o ruchu drogowym (np. niezachowanie 1,5 m dla pieszych) to mandat w wysokości 100 zł i 2 punkty karne (stan na 03.09.2025).
Jednak w niektórych sytuacjach kary za nieprawidłowe parkowanie są znacznie wyższe:
- Mandat od 100 do 300 zł możesz dostać za parkowanie w odległości mniejszej niż 10 m od przejścia dla pieszych.
- Za bezprawne zajęcie miejsca dla osoby z niepełnosprawnością grozi nawet 1200 zł mandatu i 6 punktów karnych.
Pamiętaj też, że jeśli Twój pojazd stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego lub tamuje ruch, może zostać odholowany na Twój koszt.
OC a szkody podczas parkowania na chodniku
Twoje ubezpieczenie OC (obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej) pokrywa szkody osób trzecich powstałe w związku z ruchem pojazdu. W praktyce to także typowe sytuacje „parkingowe”:
- Cofasz i potrącisz pieszego na chodniku albo na wjeździe – OC pokryje leczenie, rehabilitację i ewentualne roszczenia.
- Otwierasz drzwi i rysujesz obok stojący samochód – OC pokryje naprawę tego auta.
- Zahaczysz słupek/znak drogowy lub uszkodzisz elewację posesji – OC pokryje szkody właściciela (gminy, wspólnoty, firmy).
- Auto się stoczy, bo nie zaciągnąłeś hamulca i uszkodzi inne pojazdy – OC również zadziała.
Czego OC nie obejmuje?
- Twojego auta ani Twojego mienia (tu potrzebne AC).
- Mandatów, punktów karnych, opłat za odholowanie za nieprawidłowe parkowanie.
- Szkód wyrządzonych umyślnie.
Podsumowanie
Parkowanie na chodniku jest dozwolone, ale tylko wtedy, gdy przestrzegasz wszystkich zasad określonych w Prawie o ruchu drogowym. Pamiętaj o trzech kluczowych warunkach:
- musisz zostawić dla pieszych minimum 1,5 metra wolnej przestrzeni,
- dopuszczalna masa całkowita Twojego pojazdu nie może przekraczać 2,5 tony,
- a na danym odcinku nie może obowiązywać znak zakazu postoju lub zatrzymywania się.
Zawsze zwracaj szczególną uwagę na otoczenie – bezwzględnie zachowaj 10 metrów odstępu od przejść dla pieszych i skrzyżowań. Gdy masz jakiekolwiek wątpliwości, czy Twój postój jest zgodny z przepisami, bezpieczniej jest poszukać innego, wyznaczonego miejsca. Unikniesz w ten sposób mandatu, punktów karnych i, co najważniejsze, nie stworzysz zagrożenia dla pieszych.
