Start Ekspert radzi Najem okazjonalny — czym jest, jakie dokumenty są potrzebne, co warto wiedzieć?

Najem okazjonalny — czym jest, jakie dokumenty są potrzebne, co warto wiedzieć?

02.05.2024

Najem okazjonalny to forma wynajmu nieruchomości, która zyskuje na popularności wśród właścicieli mieszkań oraz najemców. Jest to szczególny rodzaj umowy najmu, który charakteryzuje się większą elastycznością oraz dodatkowymi zabezpieczeniami zarówno dla wynajmującego, jak i najemcy. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej, czym dokładnie jest najem okazjonalny, jakie dokumenty są niezbędne do jego zawarcia oraz na co warto zwrócić uwagę przy korzystaniu z tej formy wynajmu. Dowiesz się również, jakie korzyści płyną z wyboru najmu okazjonalnego oraz jakie obowiązki spoczywają na stronach umowy.

Najem okazjonalny – co to jest

Najem okazjonalny to szczególna forma umowy najmu, która zapewnia zwiększone bezpieczeństwo dla wynajmującego lokal mieszkalny. Najem okazjonalny różni się od standardowej umowy najmu przede wszystkim tym, że jest zawierany wyłącznie na czas określony i jego maksymalny okres nie może przekraczać 10 lat.

Proces zawierania takiej umowy jest bardziej sformalizowany w porównaniu do klasycznego najmu. Kwestie z tym związane są regulowane przez ustawę z dnia 21 czerwca 2011 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy oraz o zmianie Kodeksu cywilnego.

Zarówno wynajmujący, jak i najemca muszą spełnić określone warunki, by umowa mogła być uznana za umowę najmu okazjonalnego. Kluczową różnicą jest również procedura eksmisji, która w przypadku najmu okazjonalnego przebiega bardziej sprawnie – bez konieczności składania pozwu.

Istotne punkty umowy najmu okazjonalnego:

  • Zawarcie umowy na piśmie z notarialnym poświadczeniem podpisów najemcy.
  • Określenie ściśle czasu trwania umowy.
  • Możliwość wnoszenia kaucji przez najemcę jako zabezpieczenie dla wynajmującego.

Najem okazjonalny to opcja chętnie wybierana przez właścicieli nieruchomości, którzy pragną się zabezpieczyć przed ewentualnymi problemami z lokatorami, a zarazem oferowana przez wynajmujących, poszukujących stabilnych i przezroczystych warunków najmu.

Jak sporządzić umowę najmu okazjonalnego?

Przygotowanie umowy najmu okazjonalnego wymaga dokładności oraz uwzględnienia konkretnych zapisów prawnych. Pierwszym etapem jest zebranie podstawowych danych stron transakcji, czyli informacji o wynajmującym i najemcy.

Dane wynajmującego i najemcy powinny zawierać:

  • Pełne imiona i nazwiska;
  • Numery PESEL;
  • Adresy zamieszkania;
  • Numery dowodów osobistych.

Następnie należy rzetelnie opisać nieruchomość, co obejmuje:

  • Adres;
  • Powierzchnię;
  • Numer księgi wieczystej;
  • Wyposażenie.

Niezbędne jest określenie czasu trwania najmu, który nie może być dłuższy niż 10 lat. Musi być jasno zaznaczone, kiedy umowa zaczyna obowiązywać oraz kiedy się kończy.

Czynsz jest kluczowym elementem dokumentu. Umowa powinna określać:

  • Wysokość czynszu;
  • Terminy i sposób płatności;
  • Informacje o kaucji i zasadach jej zwrotu.

Ponadto konieczne jest zawarcie warunków użytkowania nieruchomości, w tym limitów na zużycie mediów czy zasad dotyczących remontów.

Istotne jest także zdefiniowanie kwestii związanych z ewentualnymi odstępstwami od umowy i trybem postępowania w takich przypadkach, łącznie z opisem procedur wypowiedzenia umowy najmu okazjonalnego.

Opisywana umowa musi zawierać klauzulę o najmie okazjonalnym zgodnie z art. 25a–25e ustawy o ochronie praw lokatorów, mającą na celu zapewnienie większej ochrony prawnej właścicielom nieruchomości. Zawarcie oświadczenia o poddaniu się egzekucji przez najemcę w przypadku niewykonania obowiązków jest tu niezbędne.

Najem okazjonalny: jakie są przepisy i wymogi?

W Polsce najem okazjonalny stanowi uczciwą alternatywę dla tradycyjnych form wynajmu, zapewniając większą ochronę prawną wynajmujących oraz wynajmującym mieszkanie. Regulacje dotyczące najmu okazjonalnego określa ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy oraz zmianach w Kodeksie cywilnym, a szczegółowe warunki zapisane są w artykule 19a ustawy.

Umowa najmu okazjonalnego powinna być zawarta na piśmie i ma charakter czasowy, z reguły na okres nie dłuższy niż 10 lat. Istotnym jest, aby umowa zawierała:

  • oświadczenie najemcy o tym, że nie przysługują mu żadne inne tytuły prawne do lokalu mieszkalnego na terenie kraju,
  • adres zameldowania wynajmującego oraz
  • dokładny czas trwania umowy.

W sytuacji rozwiązania umowy najmu okazjonalnego lub jej wygaśnięcia, najemca zobowiązany jest do opuszczenia zajmowanego lokalu. W przypadku niezastosowania się do tej zasady, wynajmujący ma prawo wystąpić o wydanie nakazu opróżnienia mieszkania przez sąd rejonowy bez konieczności weryfikowania innych tytułów prawnych najemcy.

Najem okazjonalny zabezpiecza również interesy wynajmującego dzięki możliwości wymagania od najemcy kaucji, którą można zażądać już przy zawarciu umowy. Ten rodzaj najmu jest szczególnie atrakcyjny dla osób wynajmujących osoby, które nie prowadzą działalności gospodarczej, i chcą ochronić swoją nieruchomość przed ewentualnymi problemami z lokatorem.

Zalety i wady najmu okazjonalnego

Najem okazjonalny to rodzaj umowy wynajmu mieszkania wprowadzony do polskiego systemu prawnego, którego celem jest wzmożona ochrona praw właścicieli nieruchomości. Poniżej przedstawiono główne zalety oraz wady tego rozwiązania.

Zalety:

  • Większe bezpieczeństwo prawne: Właściciel dysponuje skutecznymi narzędziami prawymi do szybszej eksmisji w przypadku naruszenia umowy przez najemcę.
  • Ochrona przed zaległościami: Najemca składając oświadczenie o poddaniu się egzekucji notarialnej daje wynajmującemu solidne zabezpieczenie finansowe.
  • Elastyczność: Umowa taka jest preferowana przez właścicieli, którzy szukają pewności i stabilności przy wynajmie swojego mieszkania.

Wady:

  • Ograniczony wybór najemców: Nie wszyscy potencjalni lokatorzy są skłonni akceptować warunki najmu okazjonalnego, mogąc uznać je za dla siebie niekorzystne.
  • Procedury: Konieczność sporządzenia dodatkowych dokumentów, jak np. akt notarialny może być uznana za bardziej czasochłonną.
  • Bariery finansowe dla najemców: Kaucja oraz inne opłaty zabezpieczające mogą być wyższe niż przy standardowym najmie.

Najem okazjonalny jest zatem interesującą opcją dla właścicieli preferujących zwiększoną kontrolę nad wynajmowaną nieruchomością i pragnących uniknąć problemów z lokatorami. iNdEx

Koszty związane z najmem okazjonalnym – na co zwrócić uwagę?

Gdy właściciel mieszkania decyduje się na wynajem swego lokalu, powinien szczegółowo rozważyć aspekty finansowe tej decyzji. Najem okazjonalny różni się od standardowej umowy najmu, przynosząc ze sobą specyficzne kwestie kosztowe. Przede wszystkim konieczne jest uwzględnienie kosztów notarialnych, które są nieuniknione przy zawieraniu tego rodzaju umowy. Tajemnica udanego wynajmu tkwi w jasnych zasadach – jakie opłaty ponosi najemca, a jakie wynajmujący.

Opodatkowanie najmu jest krytycznym elementem wpływającym na dochody z wynajmu. Z reguły, osoby nieprowadzące działalności gospodarczej opłacają podatek na zasadach ogólnych, co może wywołać wzrost obciążeń fiskalnych. Wybór formy opodatkowania powinien zostać dokładnie przeanalizowany pod kątem efektywności finansowej.

Zabezpieczeniem dla wynajmującego jest kaucja, której wysokość może być warunkiem zawarcia umowy. Kaucja stanowi pewną gwarancję dla właściciela lokalu, chroniąc przed ewentualnymi uszkodzeniami czy zaległościami w płatnościach.

Nie można pominąć kosztów ewentualnej egzekucji – oświadczenie najemcy w aktach notarialnych o możliwości egzekucji w przypadku nieopuszczenia mieszkania po zakończeniu najmu. Jest to pewnego rodzaju polisa bezpieczeństwa dla wynajmującego.

Dodatkowo warto zwrócić uwagę na drobne opłaty administracyjne, jak choćby za wypisy aktu notarialnego. Choć stanowią one mniejszą część wydatków, nie należy ich bagatelizować przy kalkulacji całkowitych kosztów najmu.

Jak wypowiedzieć umowę najmu okazjonalnego?

W przypadku, gdy osoba wynajmująca mieszkanie pragnie zakończyć najem, należy postępować zgodnie z procedurą prawną, która umożliwia bezkonfliktowe rozwiązanie umowy najmu okazjonalnego. Istotnym jest, by zawsze sprawdzić warunki wypowiedzenia określone w umowie, ponieważ mogą one być różne w zależności od ustaleń.

Wysyłka wypowiedzenia listem poleconym jest rekomendowana ze względu na możliwość udokumentowania faktu nadania oraz otrzymania pisma przez drugą stronę. Adresat powinien zweryfikować zawartość pisma w obecności pracownika poczty. Jest to sposób honorowany przez organy sądowe jako dowód doręczenia.

Osobiste wręczenie wypowiedzenia pozwala na szybszą wymianę i eliminuje możliwość zaprzeczenia odbioru przez drugą stronę. Ważne jest jednak, aby uzyskać potwierdzenie odbioru, które przy osobistym przekazaniu powinno być sporządzone na drugim egzemplarzu dokumentu.

Podsumowanie treści wypowiedzenia:

  • Dane osobowe najemcy oraz wynajmującego.
  • Adres nieruchomości podlegającej wynajmowi.
  • Precyzyjne wskazanie, które postanowienia umowy są podstawą wypowiedzenia.
  • Data i czytelny podpis osoby wypowiadającej umowę.

Kluczowe jest przestrzeganie terminów określonych w umowie, bowiem nawet starannie sporządzone wypowiedzenie straci ważność, jeśli nie zostanie zrealizowane w wymaganym terminie.

Zarówno wynajmujący, jak i najemca, zgodnie z przepisami prawa, mają prawo do wypowiedzenia umowy z przyczyn w niej zawartych. Każda ze stron powinna wziąć pod uwagę indywidualne okoliczności przypadku i pamiętać, by postępować zgodnie z literą prawa oraz dobrą praktyką.

Najem okazjonalny a ubezpieczenie

Najem okazjonalny stanowi alternatywę dla tradycyjnych form wynajmu, oferując większe zabezpieczenie prawnemu właścicielowi nieruchomości. W kontekście ochrony oferowanej przez ubezpieczycieli TUZ, kluczowe jest rozumienie, jak ubezpieczenie może wspomagać zarówno wynajmujących, jak i najemców w tym unikalnym typie umowy.

Dla wynajmującego – ubezpieczenie może obejmować:

  • Ochronę praw majątkowych: odpowiada za szkody powstałe w wyniku nieuprawnionego użytkowania nieruchomości przez najemcę.
  • Ubezpieczenie przed ryzykiem lokatorskim: pokrywa koszty związane z ewentualnymi szkodami wyrządzonymi przez najemcę.

Dla najemcy – ubezpieczenie zapewnia:

  • Ubezpieczenie mienia: chroni przedmioty najemcy przed zniszczeniem czy kradzieżą.
  • Odpowiedzialność cywilną: zabezpiecza w razie uszkodzenia elementów mieszkania czy domu, który wynajmuje.

Najem okazjonalny wiąże się z pewnymi specyfikami, które ubezpieczyciele biorą pod uwagę przy tworzeniu oferty. Należy pamiętać, że umowa najmu okazjonalnego wymaga szczegółowego określenia okresu, na który zostaje zawarta, co bezpośrednio wpływa na kształt polisy ubezpieczeniowej.

Ikona dostępności
Aa+
Aa-
Ikona kontrastu